曼達派 Mandaeanism
範圍註 ：
現存於伊拉克與胡齊斯坦(伊朗西南部)地區的一支古代中東宗教。此宗教常被視為諾斯底教派的一支，有鑒於此，諾斯底主義便是現今唯一存在的代表了。現有約一萬五到兩萬名信徒。曼達派跟其他二元體系一樣，強調透過祕傳知識(傳說中的靈知)拯救靈魂。他們的救主曼達（即“生命的知識”），會將他們從物質世界中解放出來，但邪惡的阿爾康會妨礙靈魂昇華。曼達派認為耶穌是假的彌賽亞，但透過施洗而奇蹟式治癒人們的施洗約翰卻受到尊崇。曼達派發展出其他諾斯底派別都沒有的複雜殊異儀式(特別是施洗儀式)。他們認為浸禮是從罪惡中淨化，而且可以一再重複。此宗教來源不明且仍受爭議。曼達派的神秘典籍含有巴比倫元素，使用伊朗曆法，曼達語中也含有伊朗詞語，因此有些學者認為曼達派源自前基督教或早期基督教時期的美索不達米亞西南部。其他學者則認為曼達派源自敘羅巴勒斯坦地區，根據一份半歷史性的曼達派文件《哈倫賈瓦達》記載，那索倫人(有受聖職的曼達派信徒)在西元一世紀從巴勒斯坦移居至美索不達米亞。曼達派與猶太教也有相同之處：熟悉《舊約》、和猶太教的倫理觀類似，特別是極重視婚姻與繁衍後代、使用希伯來的天使學、重視教派的純粹。曼達派與摩尼派也有許多相似之處。曼達派信徒可能就是《可蘭經》所說的西巴人。曼達派文學是用亞拉姆方言寫成的，且字體很特別，數量龐大。現存的重要作品包括《左津扎》（亞當之書）、《約翰之書》、《黃道帶之書》、《希比爾- 齊瓦的浸禮》。曼達派信徒傳統上來說都是非常傑出的銀器匠。
詞彙 ：
曼達派(P,,U,繁體中文-偏好,D,U,U)
man ta p'ai(P,,U,韋氏拼音-偏好,UF,U,U)
màn dá pài (P,,U,漢語拼音-偏好,UF,U,U)
man da pai(P,,U,漢語拼音(無聲調)-偏好,UF,U,U)
Mandaeanism(P,,U,英文-偏好,D,U,N)
Mandeans(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Mandaeans(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Subbas(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of St John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of Saint John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of St. John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
mandeïsme(P,,U,荷蘭語-偏好,D,U,U)
Mandeanismo(P,,U,西班牙語-偏好,D,U,U)
mandeos(,U,西班牙語-非偏好,AD,U,U)
man ta p'ai(P,,U,韋氏拼音-偏好,UF,U,U)
màn dá pài (P,,U,漢語拼音-偏好,UF,U,U)
man da pai(P,,U,漢語拼音(無聲調)-偏好,UF,U,U)
Mandaeanism(P,,U,英文-偏好,D,U,N)
Mandeans(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Mandaeans(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Subbas(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of St John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of Saint John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
Christians of St. John(,U,英文-非偏好,UF,U,N)
mandeïsme(P,,U,荷蘭語-偏好,D,U,U)
Mandeanismo(P,,U,西班牙語-偏好,D,U,U)
mandeos(,U,西班牙語-非偏好,AD,U,U)
層面/層級編碼： B.BM
層級架構：
藝術與建築詞典根目錄 ....關聯概念層面........關聯概念............<宗教與信仰概念>................宗教 (概念)
....................曼達派
其他層級 ：
其他範圍註 ：
| 英文.... | Refers to an ancient Middle Eastern religion still surviving in Iraq and Khuzistan (southwest Iran). The religion is usually considered a Gnostic sect and as such is the only surviving representative of Gnosticism. Mandaeans number about 15,000-20,000. Mandaeanism, like other dualistic systems, emphasizes salvation of the soul through esoteric knowledge (gnosis). The spiritual soul will be freed from the material world by their redeemer, Manda d'Hayye, but evil Archons obstruct the ascent of the soul. In Mandaeanism, Jesus is seen as a false messiah but John the Baptist is revered for performing miraculous healings through baptism. Mandaeans developed elaborate cultic ritual, particularly for baptism, which is not a part of any other known Gnostic sect. Baptism is seen as purification from sin and it can be often repeated. The religion's origins are obscure and remain controversial. On the basis of Babylonian elements in Mandaean magical texts, the use of the Iranian calendar, and the incorporation of several Iranian words into the Mandaic language, some scholars argue that Mandaeanism originated in southwestern Mesopotamia in pre-Christian or early Christian times. Other scholars argue for a Syro-Palestinian origin on the basis of the 'Haran Gawaita,' a quasi-historical Mandaean document narrating the exodus from Palestine to Mesopotamia of the Nasoreans (the Mandaean priestly caste as opposed to Mandaiia, the laity) in the 1st century CE. Certain noteworthy affinities to Judaism are also called attention to: a familiarity with the Old Testament; parallels to Jewish ethics, especially the high value placed on marriage and procreation; the use of Hebrew angelology; and a concern for cultic purity. There are also a number of similarities to Manichaeism. The Mandaeans may be the Sabeans mentioned in the Koran. Mandaean literature, written in an Aramaic dialect and in a distinctive script, is quite extensive. Important extant works include the Ginza (Book of Adam); the Book of John; the Book of the Zodiac; and the Baptism of Hibil Ziwa. Mandaeans are traditionally skilled silversmiths. |
| 荷蘭語.... | Verwijst naar een oude religie uit het Midden-Oosten die nog voorkomt in Irak en Khuzistan (een provincie in het zuidwesten van Iran). Zij wordt meestal beschouwd als een gnostische sekte en is als zodanig de enige overgebleven vertegenwoordiger van het gnosticisme. Er zijn ongeveer 15.000 tot 20.000 mandeeërs. Het mandeïsme benadrukt, net als andere dualistische geloofssystemen, de verlossing van de ziel door esoterische kennis (gnosis). De spirituele ziel zal worden bevrijd van de materiële wereld door hun verlosser, Manda d'Hayye, maar de slechte archonten verhinderen de opstijging van de ziel. In het mandeïsme wordt Jezus beschouwd als een valse messias maar wordt Johannes de Doper vereerd omdat hij wonderbaarlijke genezingen heeft bewerkstelligd door middel van de doop. De mandeeërs ontwikkelden een uitgebreid cultusritueel, vooral voor de doop, die voor zover bekend bij geen enkele andere gnostische sekte voorkomt. De doop zuivert een mens van de zonde en kan vaak worden herhaald. De oorsprong van de religie is duister en blijft omstreden. Op basis van Babylonische elementen in mandeïsche magische teksten, het gebruik van de Iraanse kalender en de overname van verscheidene Iraanse woorden in de mandeïsche taal, menen sommige geleerden dat het mandeïsme in de pre- of vroegchristelijke tijd is ontstaan in het zuidwesten van Mesopotamië. Anderen denken aan een Syrisch-Palestijnse oorsprong op basis van de Haran Gawaita, een quasihistorisch mandeïstisch document dat verhaalt over de exodus van de nazareeërs (de mandeïstische priesterkaste die zich onderscheidde van de mandeeërs of leken) van Palestina naar Mesopotamië in de 1ste eeuw n. Chr. Ook zekere opmerkelijke overeenkomsten met het jodendom verdienen de aandacht: bekendheid met het Oude Testament, parallellen met de joodse zedenleer, vooral de grote waarde die wordt gehecht aan het huwelijk, het gebruik van de Hebreeuwse engelenleer en het belang van een zuivere cultus. Ook zijn er overeenkomsten met het manicheïsme. De mandeeërs zijn misschien de in de Koran genoemde Sabanen. De mandeïsche literatuur, geschreven in een Aramees dialect en in een apart schrift, is tamelijk uitgebreid. Belangrijke bewaard gebleven werken zijn de Ginza (het Boek van Adam); het Boek van Johannes; het Boek van de Zodiak en de Doop van Hibil Ziwa. Mandeeërs zijn van oudsher bekwame zilversmeden. |
| 西班牙語.... | Se refiere al movimiento religioso que surgió en Persia en el siglo tercero, fundado por Mani el "Apóstol de la Luz" como un sistema de creencias ecuménicas y universales que integra ideas desde el budismo, cristianismo, hinduismo, taoismo, islamismo y judaismo. El movimiento religiosos es considerado generalmente como un tipo de gnosticismo, un sistema basado en la conquista de la salvación a través del conocimiento de la verdad espiritual. Enfocado al auto-conocimiento e iluminación interior como una defensa para no sucumbir al mundo material del demonio y como paso para la salvación. La filosofía poco dualista, de este movimiento es caracterizado por la creencia en la sustancia anti-ética de la luz y la oscuridad, espíritu y materia, Dios o el demonio. La comunidad religiosa se divide en los elegidos, quienes abrazan la rigurosidad, una vida ascética, y escuchando su interior, que soporta la elección a través del trabajo. Esencialmente esta religión incluye los ritos sacramentales, como el arrepentimiento, ayuno, confesión, y el canto de los himnos y recitación de las Escrituras canónicas. |
來源與貢獻者：
| 曼達派............ | [AS-Academia Sinica] |
| ................. | 大英百科全書線上繁體中文版 July 31, 2012 |
| Mandaeanism............ | [VP] |
| ................. | Encyclopedia Britannica Online (1994-2001) accessed 12/01 |
| Mandeans............ | [VP] |
| ................. | Bowker, Oxford Dictionary of World Religions (1997) 611 |
| Mandaeans............ | [VP] |
| ................. | Goring, ed., Larousse Dictionary of Beliefs and Religions (1994) 319 |
| Subbas............ | [VP] |
| ................. | Bowker, Oxford Dictionary of World Religions (1997) 611 |
| Christians of St John............ | [VP] |
| ................. | Bowker, Oxford Dictionary of World Religions (1997) 219 |
| Christians of Saint John............ | [VP] |
| ................. | Getty Vocabulary Program rules |
| Christians of St. John............ | [VP] |
| ................. | Getty Vocabulary Program rules |
| mandeïsme............ | [Bureau AAT] |
| ................. | AAT-Ned (1994-) |
| Mandeanismo............ | [CDBP-DIBAM] |
| ................. | TAA database (2000-) |
| mandeos............ | [CDBP-DIBAM] |
| ................. | Diccionario Espasa. Religiones y creencias (1997) 485 |
| Subject:............ | [Bureau AAT] |
| ................. | Bureau AAT, RKD |
外部連結：
Getty AAT: 300264477
Getty AAT: http://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=costume&logic=AND¬e=&subjectid=300264477
聯合目錄： 曼達派 、man ta p'ai 、màn dá pài 、man da pai 、Mandaeanism 、Mandeans 、Mandaeans 、Subbas 、Christians of St John 、Christians of Saint John 、Christians of St. John 、mandeïsme 、Mandeanismo 、mandeos
聯合目錄： 曼達派 、man ta p'ai 、màn dá pài 、man da pai 、Mandaeanism 、Mandeans 、Mandaeans 、Subbas 、Christians of St John 、Christians of Saint John 、Christians of St. John 、mandeïsme 、Mandeanismo 、mandeos
引用：
[曼達派 Mandaeanism(編號300264477)]。《藝術與建築索引典》。http://aat.teldap.tw/AATFullDisplay/300264477（2024/11/23瀏覽）。